Johannes 2,13-22

 

Jezus in de tempel

13
Het Pascha der Joden naderde
en Jezus klom op1 naar Jeruzalem.
14
Hij vond in het heiligdom de verkopers van runderen, schapen en duiven
en de geldwisselaars2 die daar zaten.
15
En nadat Hij een zweep van touwen had gemaakt3,
joeg Hij ze allemaal de tempel uit4, met de schapen en de koeien;
de geldstukken van de wisselaars5 smeet Hij weg
en de tafels gooide Hij omver.
16
En tegen de duivenverkopers zei Hij:
Haal deze dingen weg van hier,
maak het huis van mijn Vader niet tot een warenhuis!6
17
Zijn leerlingen herinnerden zich
wat er geschreven staat:
De ijver voor Uw huis zal mij opvreten7 .
18
De Joden vroegen Hem daarom:
Welk teken8 laat U ons zien
dat U deze dingen doet?
19
Jezus antwoordde en zei tot hen:
Breek deze tempel af9
en in drie dagen zal ik hem opbouwen10 .
20
Daarom vroegen de Joden:
Zesenveertig jaren werd aan deze tempel gebouwd11,
en u bouwt hem in drie dagen?
21
Maar Hij sprak over de tempel van zijn lichaam.
22
Daarom12 herinnerden zijn leerlingen zich
dat Hij dit gezegd had
toen Hij opgewekt werd uit de doden13,
en zij geloofden de Schrift
en het woord dat Jezus gesproken had.
 

Noten

  1. ἀναβαίνω want Hij kwam van Kafarnaüm (2:12), een visserdorpje aan het Meer van Genezareth, eerst omlaag langs de Jordaan en dan de heuvels in naar Jeruzalem↩︎

  2. κερματιστής geldwisselaar↩︎

  3. Strack-Billerbeck — Talmud Sanhedrin 98b: ‘Men moest zich de Messias met een knoet חֶבֶל voorstellen om daarmee alle onzedelijke lusten in bedwang te houden. Om deze reden zagen sommige rabbijnen, zoals bijv. R. Ula, zijn komst met angst en beven tegemoet. De leerlingen van R. Elieser vroegen hem eens: Hoe moet de mens zich gedragen, om de gesel van de Messias, dat zijn Zijn straffen en berispingen, te ontlopen? Hij gaf als antwoord: Men moet leven naar de wetten en de liefde voor mensen beoefenen.’ Maar חבלו של משיח betekent niet knoet of gesel, maar de weeën van de Messias, dat wil zeggen het lijden dat aan zijn Komst voorafgaat.↩︎

  4. Bij de synoptici aan het einde van zijn actieve leven en aanleiding tot zijn veroordeling. Hier aan het begin als dubbelzinnig teken: velen komen tot geloof, maar Jezus vertrouwt de nieuwe aanhang niet (vs 24-25).↩︎

  5. κολλυβιστής v. κόλλυβος een kleine munt, mogelijk geldhandelaar↩︎

  6. Cf. Zach. 14:21↩︎

  7. Cf. Ps. 69:10 echter: daar (BHS) אֲכָלָ֑תְנִי pf.3fs, (LXX) κατέφαγέν (ipf.) i.p.v. καταφάγεταί (fut.).

    Str-Bil.: De Targum zegt: אֲיוּמ טְנׇנָא דְבֵית מַקְדְּשָׁא גְמַרַת יָתִי = want de ijver voor het heiligdom verteerde mij. De toestand waarin David dit gezegd zou hebben wordt als volgt beschreven: Mishnah Zebachim: 54b: Raba († 352) heeft geleerd: Wat betekent 1Sam. 19:18 David en Samuël gingen wonen in Nevajoth (qetiv) in Rama? Wat heeft Nevajoth met Rama te maken? (Als ze in Nevajoth zaten, konden ze niet in Rama zijn en omgekeerd) Het wil alleen zeggen: Ze zaten in Rama en en waren bezig met de mooie dingen van het leven (dat is de tempel) Ze zeiden: Deut. 17:18 Trek op naar de plaats die JHWH zal kiezen. Dat betekent dat de tempel hoger ligt dan heel het land Israël en het land Israël hoger dan alle andere landen. Maar zij wisten nog niet waar de tempel moest zijn. Ze pakten het boek Jozua erbij. Bij alle stammen staat (Joz. 15) ‘De grens gaat omlaag en omhoog’ of ‘de grens gaat verder’. Maar bij Benjamin staat: ‘ze stijgt omhoog’ en niet ‘ze daalt af’ Ze zeiden: leer daar uit dat dit de plaats van het heiligdom moet zijn! … Als wij het huis dus in de hoogte bouwen, is het afgezonderd. … Daarom heeft Doëg, de Edomiet, tegen David gezegd: De ijver voor je huis heeft mij verteerd. En in ps. 132:1 ‘Gedenk JHWH aan David al zijn moeite, die voor de Heer een huis heeft gebouwd, ik wil mijn ogen geen slaap gunnen eer ik een tempel voor JHWH heb gebouwd’.↩︎

  8. σημεῖον vlag, (afgesproken-)teken, bewijs, wonder: alles tussen ‘uw papieren’ en ‘goddelijk bewijs’. Hier ook wel dubbelzinnig bedoeld.

    Str-Bil. ExR 52: Toen Mozes de benodigdheden voor de tent der samenkomst zag, kwam de Heilige Geest over hem en zette hij alles in elkaar. Maar niet deed Mozes dat zelf, er gebeurde een wonder, het ontstond vanzelf (Ex. 40:17) ‘de woning werd gebouwd’ En als u dit al vreemd vindt, zie, toen Salomo aan de slag ging werd het ook vanzelf gebouwd. R. Huna (rond 350) heeft uit naam van R. Josef († 333) gezegd: Allen ondersteunden hem toen hij het huis Gods bouwde, de mensen en de geesten. Hoezo? Omdat er staat geschreven (1Kon. 6:7): ‘En het huis werd gebouwd van onbewerkte stenen; geen hamer, bijl of ijzeren werktuig werd in het huis gehoord, toen het gebouwd werd’. Het heeft dus zichzelf gebouwd, als door een wonder.↩︎

  9. De arrogante vraag krijgt een ironisch antwoord, maar de grap wordt niet begrepen. Het lijkt mij geen opdracht aan de toehoorders om Jezus te vermoorden…↩︎

  10. Cf. Joh. 20v Typisch Johannes: het initiatief ligt bij Jezus: Hij wordt niet opgewekt, maar staat op.↩︎

  11. De tempel van Herodes werd in verschillende fasen gebouwd. Dat begon 19 vChr. Dan zou dit gesprek rond 27 nChr. plaatsvinden en Jezus minstens 31 jaar oud zijn. De tempel werd voltooid in 64 nChr. en in 70 door Titus verwoest.↩︎

  12. οὖν dus, zodoende, derhalve. Geeft aan dat men zich pas later realiseerde wat dit incident betekende: een profetie.↩︎

  13. mv. maar eig. ‘de dood’ als bewoners van de onderwereld↩︎

Scroll naar boven