6e van de zomer, 24 juli 2022
Genesis 18,16-33
Vertaling
16Toen stonden de mannen op vandaar en keken neer op Sodom.1
Abraham ging met hen mee om hen uitgeleide te doen.
17JHWH sprak [tot zich zelf]:
Zou ik het zijn die voor Abraham verborgen houdt
wat ik van plan ben te gaan doen?
18Abraham zal zeker worden tot een groot en talrijk volk
en in hem zullen alle volken van de aarde gezegend worden2 .
19Want ik weet van hem dat hij zijn zonen en zijn huis na hem
zal bevelen gerechtigheid en rechtvaardigheid te betrachten
omdat JHWH aan Abraham zal doen toekomen wat hij hem heeft toegezegd.
20JHWH zei:
Het gejammer over Sodom en Gomorra, dat is omvangrijk.
Hun zonde is veel en erg zwaar.
21Laat ik toch afdalen3 en zien of ze hebben gedaan
zoals dat gejammer, dat mij heeft bereikt, beweert.
Afgelopen4 moet het dan zijn.
Zo niet, dan weet ik dat.5
22De mannen keerden zich daar vandaan om
en gingen op weg naar Sodom.
Maar Abraham stond nog tegenover JHWH.6
23Abraham kwam dichterbij en zei:
Zult u dan de rechtvaardige met de schurk wegvagen?
24Misschien zijn er wel vijftig rechtvaardigen in die stad.
Zou u ze dan wegvagen en de stad geen vergiffenis schenken
vanwege die vijftig rechtvaardigen die in haar midden zijn?
25Het zij verre van u zoiets te doen,
de rechtvaardigde te doden met de schurk.
Dan zou de rechtvaardige op een lijn gesteld worden met de schurk!
Verre van u,
zou de rechter van de hele wereld geen recht doen?
26JHWH zei:
Als ik in Sodom vijftig rechtvaardigen in de stad vind
dan zal ik aan de gehele plaats vergiffenis schenken ter wille van hen.
27Abraham nu antwoorde en zei:
Zie mij toch, ik waag het te spreken tot mijn heer
hoewel ik [slechts] stof en as ben.
28Stel dat er aan die vijftig rechtvaardigen vijf ontbreken,
zou u dan voor die vijf de gehele stad verwoesten?
Hij zei:
Ik zal niet verwoesten als ik er daar vijfenveertig vind.
29Hij ging nog door met spreken tot hem en zei:
Stel nu dat er daar maar veertig worden gevonden?
Hij zei:
Dan zal ik het niet doen ter wille van die veertig.
30Daarop zei hij:
Moge het mijn heer niet in toorn doen ontsteken als ik uitspreek:
Stel dat er daar maar dertig worden gevonden?
Hij zei:
Ik zal het niet doen als ik er daar dertig vind.
31Hij zei daarop:
Zie mij toch, ik waag het te spreken tot mijn heer.
Stel nu er worden daar twintig gevonden?
Hij zei:
Ik zal niet verwoesten om ter wille van die twintig.
32Hij zei:
Moge het mijn heer niet in toorn doen ontsteken als ik nog één maal spreek:
Stel er worden er daar tien gevonden.
Hij zei:
Ik zal niet verwoesten om ter wille van die tien.
33JHWH ging weg nadat hij klaar was met spreken tot Abraham
en Abraham keerde terug naar zijn woonplaats.
7
Noten
1 | Het rooster geeft de tekst vanaf vers 20. Ik heb vanaf vers 16 vertaald. 16-19 maken duidelijk dat Abraham een bijzondere plaats inneemt hetgeen op zijn pleidooi voor een milde behandeling een bijzonder licht werpt. | 2 | Zie voor literatuur over dit vers o.a.: Met andere woorden 36/2 2017 en de notitie van Joep Dubbink zegen van Abraham studiedag 2017.pdf n.a.v. de studiedag 2017 van de Dirk Monshouwer Stichting. | 3 | Opmerkelijk is dat er in het procesrecht een regel is dat de rechter die in een geschil een oordeel moet geven, een onderzoek ter plaatse kan gelasten waarna rechter(s), griffier en advocaten met hun cliënten op de plaats van de gebeurtenis poolshoogte gaan nemen. Vanuit het Napoleontische recht heet dat nog steeds een descente! | 4 | Het z.nw. כָּלָ֑ה wordt vertaald met vernietiging, catastrofe. De w.w. stam geeft o.a. voltooien, afmaken en er een einde aan maken. (in het Nederlands ook in negatieve zin bekend) | 5 | Ook kan: Hebben ze het gedaan, dan is het afgelopen met hen, of hebben ze het niet gedaan. Ik wil het weten! | 6 | In de Masoretische tekst is aangegeven dat er een oorspronkelijke tekst zou zijn geweest, waar JHWH bleef staan voor Abraham, die door de schrijvers zou zijn veranderd, de tiqqune sopherim. Zie hierover o.a. Tim Hegg van het Torah Resource Instituut in San Antonio, https://torahresource.com/genesis-1822-tiqqune-sopherim-textual-midrashic-purpose/ | 7 | Met dank voor de kritische opmerkingen van Wout van der Spek |
|